داستان کوتاهی به زبان ترکی همراه با متن فارسی / یاشیل سنگرلر / حکایه / علیرضا ذیحق

 

علیرضا ذیحق

یاشیل سنگر لر

حکایه

   بیزیم ناغیلین قهرمانی اوقَدَر گوجلو دئییل دی کی ائده بیلسین دئو لری نن ، جین لری نن و اژدهالارین آغزیندان پوسکوره ن اودآلاولارلا دؤیوشه بیلسین . او بیر دئورده دوغولموش دور کی قیلینج وورماق عوضی قیلینج  ل ااویناییردیلار و آت چاپیتماق تکجه یاریش مئیدان لارینداا اودوب اوروزماغا خاطیر ایدی و هئچ درده دَیمیردی . پس بیز کی قهرمان دئییریک سبب ندیر؟ سببی شاید هالیوود فیلیم لری نین تأثیری و یا ورزیش ساحه سنده کئچیریلَن یاریش لاردان اولا و باشقا هئچ !  بو قهرمان یا حکایه میزین بیرینجی آرتیستی ، چوخ عادّی بیر آدام ایدی کی اَتی و سومویونن  چالیشیردی و بیرگون اگر توکانینی آچا بیلمه سه ایدی ، بئلی چوخ راحاتجا سیناردی . اگرده نظره گلیردی آیاق اوسته دی عائیله سینه اولان حورمت دن سو ایچیردی و ایسته میردی اونلار دونیادان دویوب اومود سوزلوق فلسفه سی نن تانیش اولالار . اونون ایندی اللی یاشی واردی و کیمسه اوندان ایکی اوزلولوک و اَیری لیک ایندی یه جان گؤرمه ییب دی . آمما بیر زامان بَتَرعاشیق ایدی . تأسسوف لرله جاوان ایدی و بیر ایش گؤرمک اولمازدی . عشقی نین پیس لی یی و چتین لی یه ده او ردا ایدی کی کیمسه قادیر دئییل دی قولونو چیرمالاییب ائلچی گئتمک له بوسئوگی یه سون قویا . نییه کی او بیر گؤزه له وورولماق عوضی ، وورغون ایدی کلمه لره . تاکی بیرگون اونون اوزون و ایتی دیلی هابئله آچیق و آیدین دانیشماسی و یاشیل باشلی لیقی  ماتادور لاری هوسه سالدی کی اونو آپارسین لار اؤکوزلر دؤیوشن مئیدانا . دوربونلرده ایشه دوشدو و اونون اؤکوزلردن قورخوب اویان بویانا چابالاماسیندان ، اؤزگالری لری اوچون فتوراف چکمه یه . آمما ائولندیک دن سونرا خانیمی بوتون باشاراتی لا اونو ن باشینی قره بویادی آمما  اونون قیرمیزی دیلینه بیر چاره تاپانمادی . ائله اولدو کی جاناوارلار حاققیندا عالی تحصیل آلانلارا ایش تاپیلدی آمما بونا کی اینسان شیناسلیق فاکولته سینی بیتیرنیشدی ایش تاپیلمادی . تاکی گئتدی موسافیر داشیماغا و یئددی ایل تمام آزادلیق و اینقیلاب مسیرینده موسافیر چکدی . الینه آزاجیق پول گلدیک ده بیر گول ساتان ماغازاسینی  یولا سالدی و گول چیچک لر ایچره داها هئچ قَمی یوخ ایدی . گونلر اؤتَمک ده ایدی لر کی بیزیم قهرمانیمیز یئنه کئچمیش ده کی یاشیل دوشونجه لری نین یادینا دوشدو . طبیعتی سئوه ن لردن اولدو واوره یی او اوزدن دن کی باغ باخچا لار و اَکین لر گونو گون دن ویران اولوب یئرینی داش ، دمیر ، کرپیچ و سیمیت*  توتوردو کدرلن دی . گئتدی بیر دَرنَک اوچون جواز آلدی و آدینی قویدو یاشیل جیبهه و یاشیل دوشونجه لی اینسانلاری ییغدی دؤوره سینه .  تعطیل گونلر ایش لری اولدو طبیعته گئتمک و زیر زیبیلی چؤل دن ییغیشدیرماق . داغچی لار و سیاحت ائده نلرده اونلارا قوشولوب و هامیسی اولدو یاشیل سنگرلی لر کی طبیعتی و شهر لرینی گؤزه ل و یاشیل ایستیردیلر . آمما جیهبه نین اهلی گؤروردولر کی طبیعت گون به گون کیچیلیر و شهر لری حساب کیتاسیز بؤیه رک  کَر کثافت هر یئری گؤتورور .

جیبهه نین عسگرلری کی هامیسی آراشدیرما و تدقیق ائتمک اوصول لاری لا تانیش ایدیلار ، چوخلوآراشدیران دان سونرا بو نتیجه یه چاتدیلار کی شهرده گؤزه گؤرونمز وارلیق لار وار کی اونلارین آیاق ایزلری حتتا میکروسکوپ لا دا گؤرونموری . تا کی جیبهه نین عسگر لریندن بیری کی اُسطوره لرحاققیندا بیلگی سی چوخ ایدی ، شک شوبهه سی اونا گئتدی کی حتمن شاهنامه نین دئولری دیلر کی گئجه لری تاپیلیب بو دام داش لاری تیکیرلیر .

بونا گؤره ده بیزیم قهرمانیمیز اَتین یاریب اونا دوز باسدی کی گئجه نی آییق قالیب گؤره بو دئولر نه قیلیق دیلار کی ائده بیلیرلر گئجه لری شهری بو جور گئنیش لن دیرسین لر . گئجه یاریسی بؤیوک بیر سس کوی قاغزاندی و تا سنگر یندن ائشی یه چیخا گؤردو اونلارجا کامیون و ائو تیکمک اوچون ایشله نن چئشیدلی ماشین لار بیر قورو یئری کرپیج ، سیمیت و دمیرلر لرایله دولدوردولار . یئریندن دَبه شینجه ماشین لار هامیسی گئتدیلر و او مجبور قالدی دورومو تورپاق دان سوروشا . تورپاقین کی آغلاماق دان الی اولموردی گؤزیاشلارینی سئل ائدیب قورو بیر چا یا آخیتدی .

صاباحکی گون یاشیل جیبهه بیر سمینار فیکرینه دوشدو و شهرین سینماسینی کی کیمسه اونون فیلیم لرینی گؤرمه یه گئتمیردیب یر نئچه ساعات لیق ایجاره ائتدی و اوگون کی قرار ایدی سمینار اولا بیرد ن بیره سینمانین بوتون سئانس لاری نین  بیلیتینی او گون آلدیلار . سمینار کی باشلاندی داها حتتا بیر بوش صندل ده  جیبهه نین عسگرلرینه تاپیلمادی و تا ایسته دیلر اعتیراض ائده لر کی بو نه ایش دی اوتوز قیرخ نفر فیشقیراغا** باسیب  آپاراتچی دان ایسته دیلر کی تئز فیلمی باشلایا . آپاراتچی گئجیشینجه و سینما صاحیبی اونلارا دئیینجه کی هله دؤزمه لی سیز تا سمینار قورتولا جیب لرینده کی بوتون یومورتالاری چیپدیلار سمینارا گلن آداملارین اوز گؤزونه . ائشیک دن کئچن آداملار دا بو های کویی ائشیدیب دولدولار سینمایا کی گؤره لر نه خبردی و یا هانسی فیلیم دی کی اونون اوچون بو جور باش سیندیریرلار .

ایش چکیردی محکمه یه کی ماتادورلاردان بیری قهرمانیمیزین کئچمشده کی عکیز لریندن بیرینی اونا نیشان وئردی و اودا جیهبه نین باشچی سی اولاراق یادینا دوشدو کی اگر بیرگون گول لرینه سو وئره نمه سه اونلار قورویاجاقلار ، جیبهه نین اینحیلالین ایسته دی و شیکایتین دن واز کئچدی . اولدو بیر آدام کی داها رومانتیک دویغولاری بوراخیب ایش گوجونو ائتدی گوللرینی بسله مک و اونلاری ساتیب منفعتی نن ائو ائشی یینی کئچیندیرمک .

--------

* فیشقیراق : آغیزیندان فیشقا چالماق

سیمیت : سیمان

متن فارسی داستان :

علیرضا ذیحق

سنگرهای سبز

داستان کوتاه

قهرمان قصه ی ما آنقدرها قوی نبود که بتواند با دیوها ، اجنه ها و یا با آتش های شعله ور از دهان اژدها ها در افتد .او زاده ی عصری بود که شمشیر زنی را شمشیر بازی می گفتند و اسب سواری هم جز برای برد وبخت در میدان های اسب دوانی به هیچ کاری نمی آمد. پس این که می گوییم قهرمان یعنی چه ؟ علت اش شاید تأثیر فیلم های هالیوودی و مسابقات ورزشی در ذهنیت ما آدمها باشد و دیگر هیچ ؟ این قهرمان یا آرتیست اول داستان ما ، یک آدم خیلی معمولی بود با گوشت و پوست و استخوانی که اگر کرکره ی مغازه اش را حتی یک روزنمی توانست بالا بدهد ، کمرش خیلی راحت می توانست  بشکند  .اگر هم به نظر سرپا می رسید به خاطر حرمتی بود که به خانواده اش قائل بود و نمی خواست که آنها  رادچار یأس فلسفی کند . او حالا پنجاه سال دارد و دو رویی و غل و غشی را کسی از او شاهد نبوده است و اما زمانی سخت عاشق بود . متأسفانه جوان بود و کاری هم نمی شد کرد . بدی عشق اش هم این بود که هیچ کسی قادر نبوددستی بالا بزند و با خواستگاری  مسئله را فیصله دهد . چرا که  او عوض چسبیدن به زیبا رویی از درو همسایه ، چسبیده بود از واژه ها . تاکه  روزی سرِ سبزو زبان سرخ او ماتادورها را به هوس انداخت و او را بردند به میدان گاوبازی . دوربین ها هم به کار افتاد و از ترس و لرز او به هنگام در رفتن از زیر دست و پای گاوها ، هرکسی برای آرشیو خود تصاویری گرفت  .  امابعدها  که ازدواج کردزن اش با تبحری  که در آرایشگری داشت سرِ او را یک دست سیاه کرد و امابا رنگ سرخ زبان اش نتوانست کاری بکند .  طوری که  حتی برای فارغ التحصیلان جانورشناسی کارپیداشد و برای او که مردم شناسی خوانده بود کاری گیر نیامد . تاکه رفت  دنبال مسافر کشی تو مسیر انقلاب و آزادی و هفت سال تمام ، تاب آورد. با مایه ای که دست اش آمده بود یک مغازه ی گل فروشی باز کرد و در میان گل ها و بوته ها دیگر غمی نداشت .  روزها داشتند می گذشتند که قهرمان ما دوباره یاد سبز اندیشی های گذشته اش افتاد . شد غمخوار طبیعت و از اینکه باغها و مزارع هر روز جایشان را به سنگ و آهن و سیمان و آجر میدادند  دل اش گرفت . رفت و مجوزی گرفت برای جبهه ای به نام جبهه ی سبزو  به همراه مردمان سبز اندیش کارش شد در روزهای تعطیل پناه به طبیعت و زباله ها

ر از کوه کمر جمع کردن . کوهنوردان و گردشگران نیز به آنها پیوسته وقلب ها همه سنگرهای سبزی شدند که طبیعت و شهر خود را زیبا و سبز می خواستند . اما افراد جبهه ، روزبه روز می دیدند که طبیعت دارد کوچکتر می شود و شهرشان آلوده و بزرگ تر.

سربازان جبهه که همه تا حدودی با اصول و مبانی روشهای تحقیق آشنایی داشتند ،  در بررسی های کارشناسانه متوجه شدند که در شهر ، موجوداتی نامرئی می گردند و رد پایشان حتی زیر میکروسکوپ ها هم قابل مشاهده نیست . تاکه یکی از سربازان جبهه  به خاطر عشق اش به متون اساطیری ، شک اش رفت به دیوهای شاهنامه  که شبانه از کنام خود بیرون می آیند .

اینجاست که قهرمان ما با ایجاد شکافی در گوشت تن اش نمک برآن ریخت و شب را بیدار ماند که ببیند این دیوها چه ریختی اند و چه جوری شهر را در اندک مدتی این همه به عقب هل داده اند . نیمه های شب ، سروصدای عظیمی بلند می شود وتا از سنگر خود نگاهی به بیرون بیندازد دهها کامیون و تریلی و جرثقیل می بیند که  در یک آن زمین را از آهن و سیمان و آجر تلنبار کرده و دارند در می روند . تابجنبد همه رفته بودند و ناچارشد  قضیه را از زمین بپرسد .  زمین  که گریه امان اش نمی داد اشک هایش  جویی شد و ریخت  به رودخانه ای خشک .

فردا یش بود که جبهه ی سبزبه فکر همایشی افتاد و سینمای شهر را که دیگر کسی به فیلم هایش نمی رفت  چند ساعتی اجاره کردندو روزی که قراربود همایش برگزار شود نگو که بلیط فروش سینما در جریان نبوده  و با همه ی کسادی که به آن عادت داشت ناگهان  صبح آن روز همه ی بلیط های سالن را چند نفری پیش خرید می کنند. همایش که شروع می شود جایی برای مهمانان و سربازان جبهه پیدا نمی شود و تا می خواهند اعتراضی بکنند  سی چهل نفری که مرتب سوت می زدند و از آپاراتچی می خواستند فیلم را شروع کند ، عصبانی شده و هرچه تخم مرغ گندیده تو جیبشان بود می زنند به سر وصورت صاحبان همایش و مردم هم از بیرون می ریزند که ببینند چه فیلمی است که این جوری سرو صدا کرده .

 داشت موضوع به محکمه ارجاع می شد که یکی از ماتادورها عکسی از گذشته ی او به قهرمان ما نشان داد ووی نیزبه عنوان مدیر جبهه ی سبز  واینکه اگر روزی به گل و سبزه هایش آب نمی داد آنها حتما می خشکیدند، با اعلام  انحلال جبهه ، از شکایت اش گذشت و شد کسی  که دیگر بی هیچ حس رمانتیکی ، فقط به سود گلهایی می اندیشید که هر روزه می فروخت ووصله ی زندگی اش می کرد .